Imidacloprid verboden, mede door vogelonderzoek

Begin juli werd het gebruik van het 'bijengif' imidacloprid in de gesloten tuinbouw voorlopig verboden. Het bestrijdingsmiddel kwam in juli 2014 opnieuw onder de aandacht. Toen publiceerden onderzoekers van Sovon en de Radboud Universiteit hun onderzoek in Nature, dat aantoonde dat insectenetende vogels opvallend afnemen in gebieden met hoge concentraties van het middel in het oppervlaktewater. 

Na jaren van opeenstapelende onderzoeken en felle discussies legt het Ctgb het gebruik van imidacloprid aan banden. Bij de toelichting van dit besluit wordt het Nature-artikel expliciet vermeld. In het universiteitsblad Vox toont hoogleraar Hans de Kroon zich dan ook verheugd: 'Ons werk heeft de doorkijk gegeven naar een verband tussen de concentratie van het bestrijdingsmiddel in het oppervlaktewater en de gezondheid van vogelpopulaties. Het is mooi om te zien dat de studie ook twee jaar later nog rondzingt.’ Imidacloprid is niet alleen schadelijk voor bijen en andere insecten, maar heeft ook invloed op vogels.

Het onderzoek

De Kroon, Caspar Hallman, Ruud Foppen en Chris van Turnhout vergeleken in 2014 de concentraties van het middel imidacloprid in oppervlaktewater met de onwikkelingen van zangvogels als Boerenzwaluw en Kleine Karkiet. Wat bleek? Er was een verband tussen de afnames van deze soorten en verhoogde concentraties van de stof. Imidacloprid werkt door in de broedvogelaantallen van deze insecteneters. Hoe dat precies gaat is nog niet duidelijk, maar wordt onderzocht door promovenda Anne Kwak

Vogelmonitoring werkt door in politiek besluit

Voor het onderzoek waren tellingen uit het BMP-project erg belangrijk. Gegevens uit honderden BMP-gebieden werden vergeleken met data over waterkwaliteit en landbouwgebruik, met als eindresultaat een alarmerende uitkomst. Na jarenlange discussies vormden onderzoeken als die naar vogels en bijen de basis voor een politiek besluit.