Laatste loodjes voor Huiszwaluwen

Nog een paar weken te gaan en dan verlaten ook de laatste jonge Huiszwaluwen van de tweede leg hun nest. Bij sommige kolonies klinkt het rustgevende gepruttel van rondvliegende zwaluwen al niet meer en zijn ze vertrokken. Deze zomer volgen zo’n 130 waarnemers het wel en wee van een kolonie. Ook voor hen zijn deze weken de laatste loodjes. De verzamelde nestgegevens gaan in één klap meer kennis opleveren over het broedsucces van ‘de vliegende orka’.

Door Albert de Jong

Huiszwaluwen hebben een erg lang broedseizoen. De eerste vogels leggen begin mei al eieren, maar de meeste doen dan toch echt pas rond 31 mei. Na het bouwen van een kleinest van meer dan duizend kleipropjes of het -stukken makkelijkere- klaarmaken van een kunstnest begint een klus waar je als mens alleen maar met ontzag naar kunt kijken. 

Tweede uitputtingsslag

Als halverwege juli de eerste jongen uitvliegen, beginnen sommige paartjes soms nog in dezelfde week met een nieuw legsel. Als je nu langs een kolonie komt en je bedelende jongen uit het nest ziet hangen, dan zijn dat bijna altijd tweede legsels. Eén van de onderzoeksvragen van het Jaar van de Huiszwaluw is welk deel van de zwaluwen zich nog aan zo’n tweede uitputtingsslag waagt in ons insectenarme landschap.

In nesten met tweede legsels zie je eind augustus vaak weer grote jongen. Foto: George Hageman

Geen slecht jaar

Als we kijken naar het aantal bezette nesten, dan is het Jaar van de Huiszwaluw voorlopig geen slecht jaar. Van 430 kolonies die vorig jaar ook werden geteld, kregen we al gegevens over dit seizoen binnen. Die laten +7% bezetting zien. Dit percentage zal nog wel wat veranderen naarmate er meer tellingen binnenkomen, maar onmiskenbaar groeide ook dit jaar de Nederlandse populatie.

…wel een hete zomer

Een hoog aantal bezette nesten zegt echter niets over hoe succesvol de zwaluwen gebroed hebben. Het is nog te vroeg om iets over het nestsucces te zeggen, maar één van de vragen is natuurlijk wat voor invloed de hete zomer heeft gehad. Net onder de nok van een dak kunnen de temperaturen bijvoorbeeld enorm oplopen. We kregen een paar meldingen van afbrokkelende nesten (uitgedroogd) en hijgende vogels op het nest, die zelfs de nestopening nog iets groter maakten.

Verhalen van volgers

Nestvolger in actie. Foto: Albert de Jong