Ruigpoten in aantocht?

Ruigpootbuizerds zijn in de meeste winters schaars in Nederland, soms echter wat algemener. Dat hangt samen met de toestroom vanuit het hoge noorden van Europa. Een goed broedseizoen aldaar, dankzij overvloedige lemmingen, bezorgt ons de beste kansen op deze fraaie rover.

Zulke seizoenen lijken echter steeds minder voor te komen. Of dat nu komt door klimaatverandering of andere oorzaken, echte 'invasiewinters' komen bij ons amper meer voor. De afname is ook merkbaar op de zuidpunt van Zweden, Fasterbo (kijk onder Migration counts). De hier in de herfst gekanaliseerd doortrekkende roofvogels, waaronder de Ruigpootbuizerd, worden vanaf 1973 dagelijks geteld. Dat leverde in de beginjaren fraaie jaartotalen op (gemiddeld 1041/jaar in 1973-79 en 1324 in 1980-89), die daarna echter terugvielen (600 in 2000-09). De laatste jaren is er weer een opleving (1188 in 2010-14), vooral dankzij de goede trek in 2010 en 2011.

Ook nu weer?
Ook dit najaar lijkt een van de betere te worden, voor huidige begrippen. Tot en met 7 oktober zijn er 440 Ruigpootbuizerds gepasseerd, tegen 203 tot deze datum in andere jaren (langjarig gemiddelde). De laatste dagen werden soms meer Ruigpootbuizerds geteld dan Buizerds, die tot nu toe ook niet opvallend talrijk waren. Opvallend zijn ook verplaatsingen van Ruigpootuilen, waarvan er 7 op 28 september gevangen en geringd werden. In de Scandinavische landen eveneens een soort die met lemmingen geassocieerd wordt.

Ook in Nederland?
Wat wij hier aan Ruigpootbuizerds gaan zien, is de vraag. De vogels die bij ons opduiken zullen van Noorse en deels ook Zweedse oorsprong zijn. Ze houden doorgaans een nogal zuidelijke trekrichting aan. Wat de Noorse vogels momenteel doen, is onduidelijk. Een deel van de Zweedse passanten zal wellicht ons land gaan passeren, of er blijven hangen. Een straffe oostelijke stroming moet ze dan wel tot ons land voeren. Dat wordt nog spannend, de komende dagen, gezien de voorspellingen van een naar oost draaiende wind.

Wel kritisch blijven
Echte Ruigpootbuizerds zijn onmiskenbaar, maar lichtgekleurde Buizerds kunnen voor verwarring zorgen. Alle Buizerds kunnen trouwens prima 'bidden' en langdurig op de grond zitten; dat zijn dus geen harde kenmerken, zoals een enkeling nog denkt. In geval van twijfel is het gewoonlijk geen Ruigpoot...