Hoe gaat het met de vogelgriep in Nederland?

Sinds oktober 2020 hebben Sovon en het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) ruim 400 gemelde dode wilde vogels laten ophalen. Deze zijn op vogelgriep onderzocht door het WBVR in Lelystad. Het ging daarbij veelal om meldingen van losse exemplaren. De meldingen van meerdere dode watervogels zijn afgehandeld door de NVWA.

Hieronder volgt de lijst van soorten, waarvan dode exemplaren via Sovon en het DWHC werden ingezonden, die aantoonbaar besmet waren met hoogpathogene vogelgriep (HPAI) virus, vooral het type HPAI H5N8. Dit is uiteraard niet de volledige lijst van vogels die besmet kunnen worden met (hoogpathogene) vogelgriep. Een overzicht van soorten waarbij binnen Europa in de afgelopen maanden HPAI werd aangetoond, waaronder bijvoorbeeld meerdere gevallen van HPAI H5N3 bij Kanoeten, is te vinden op de website van het Instituto Zooprofilattico Sperimentale delle Venezie. Ook is er een lijst te vinden op de website van de European Food Safety Authority.

Type AI-virus
Eenden, ganzen en zwanen
Andere watervogels
Roofvogels

H5N8 
hoogpathogeen

Brandgans
Grote Canadese Gans
Grauwe Gans
Kleine Rietgans
Knobbelzwaan
Krakeend
Muskuseend
Nijlgans
Rietgans
Rotgans
Smient
Wilde eend

Grote Zilverreiger
Kievit

Buizerd
Torenvalk

H5N8 pathogeniteit niet getest, vermoedelijk hoog gezien tijdens uitbraak

Kolgans
Wilde zwaan
Zwarte zwaan

Drieteen-strandloper
Kokmeeuw
Zilvermeeuw

Havik
Slechtvalk

H5N1 hoogpathogeen

Brandgans
Grauwe Gans
Zwaan sp.

 

Buizerd

H5N3 hoogpathogeen

 
 

Buizerd

Momenteel (1 maart) is er nog altijd hoogpathogeen vogelgriepvirus in Nederland aanwezig. Vooral, maar niet uitsluitend, dode Brandganzen en Buizerds testen positief.

Overdraagbaar op de mens

Let op! Vogelgriep is een zoönose (ziekte mogelijk overdraagbaar van dier op mens). De omgang met dode wilde vogels vraagt daarom de nodige hygiënemaatregelen. Op de website van de NVWA staat een handleiding voor medewerkers van de Dierenambulance en de Dierenbescherming voor het opruimen van doodgevonden wilde (water)vogels. Daarnaast geldt nog steeds de afspraak dat wanneer drie of meer dode eenden, zwanen en/of ganzen op één plek gevonden worden, of 20 of meer overige vogelsoorten, de NVWA op de hoogte gesteld moet worden. Dat kan bij het Landelijk meldpunt voor dierziekten via telefoonnummer 045-5463188.

Diverse stammen

De verschillende vogelgriepvirussen in het overzicht zijn alle nauw aan elkaar verwant. Het H5-segment is in alle drie zeer vergelijkbaar, maar gecombineerd met verschillende N-segmenten. De HPAI H5N1 die in Nederland is vastgesteld, behoort tot een andere stam dan de H5N1 die al jaren in het nieuws is en waarmee vooral in Azië ook mensen besmet zijn geraakt, of zelfs aan zijn overleden.

Voor meer informatie over vogelgriep bij dier en mens: