Texel in trek bij broedende Grote Sterns in Waddenzee

De kolonies Grote Sterns in de Waddenzee behoren tot de grootste in het Noordzeegebied. Recent vinden grote veranderingen plaats in de verspreiding.

Spectaculaire drone-beelden van Natuurdigitaal en Natuurmonumenten  op Texel brachten aan het licht dat dit jaar op het eiland meer dan 7.400 paar Grote Sterns broeden, verdeeld over het Wagejot en Utopia. Deze aantallen bevestigen de trend van de afgelopen jaren dat Texel momenteel sterk in trek is als broedplaats voor Grote Sterns. De Texelse broedplaatsen bieden geschikt broedhabitat (schelpenstrandjes), zijn gevrijwaard van hoge vloeden (ze liggen binnendijks) en liggen waarschijnlijk gunstig ten opzichte van de voedselgebieden op de Noordzee. Vooral vanaf 2010 namen de aantallen Grote Sterns op Texel structureel toe. Een zelfde soort ontwikkeling zien we ook op de Feugelpolle van Ameland, het kleine kweldertje aan de zuidwestkant van het eiland, ter hoogte van Hollum. Daar vond sinds 2006 een snelle toename plaats. Dit jaar werden er voorlopig 3.400 paar geteld.

Afname Griend

Tegenover de recente toename op Texel en Ameland staat een afname van aantallen op Griend  (zie figuur). Dit eiland had lange tijd een monopolie op de grootste kolonie Grote Sterns in de hele (internationale) Waddenzee. Vooral vanaf 2011 vond er een sterke afname plaats. Een eerste nestentelling in mei 2016 leverde voorlopig 550 nesten op: een dieptepunt in de reeks tot nu toe. De vogelwachters op Griend berichtten in de periode 2011-2015 over toenemende problemen met predatie op Kokmeeuwen, door onvolwassen Zilvermeeuwen die op Griend overtijen. Met het gedeeltelijk wegvallen van de beschermende werking van de Kokmeeuwen kregen ook de Grote Sterns te maken met de predatie van Zilvermeeuwen.

Gunstige ontwikkeling internationale Waddenzee

De Grote Stern behoort tot een kleine groep soorten broedvogels in de internationale Waddenzee die het naar verhouding goed doet. Buiten Nederland gaat het dan momenteel vooral om grotere kolonies op Baltrum in Niedersachsen  en Norderoog in Schleswig-Holstein (beide vergelijkbare grootte als de kolonie op Ameland). De aantallen in Schleswig-Holstein vertonen een afname, en een parallelle toename in Denemarken suggereert dat hier net als in de Nederlandse Waddenzee veel uitwisseling plaatsvindt tussen kolonies. Ringgegevens hebben eerder al laten zien dat kolonies in het hele Noordzeegebied met elkaar in verbinding staan.

Met dank aan Ricus Engelmoer (Ameland), Date Lutterop & Giny Kasemir (Natuurmonumenten, Griend), Eric Menkveld (Natuurmonumenten, Texel) en Bernard Spaans (Texel).

De kolonie Grote Sterns op Utopia, Texel is te volgen via beleef de lente.